Gülaçtı Şen

VIP (Very Important Person) yolcu olarak Türkiye’deki havalimanlarında VIP hizmeti gören yolcular kimlerdir? Havalimanlarında VIP salonlarını kullanacak yolcuları kim belirler? VIP yolcu olmayanların bu salonları kullanma imkanı var mıdır?

Genel olarak VIP salonunu kullanan yolcular yüksek makamlı devlet adamlarıdır. Bunlar: cumhurbaşkanı, başbakan, bakanlar, milletvekilleridir. Bu kişilerin dışında VIP salonlarını kullanacak VIP yolcuların kimler olduğu Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı tarafından belirlenir. T.C. Başbakanlığı tarafından belirlenen bu yolcuların kim olduğu, bir genelge (Başbakanlık Rical) ile yayınlanır.

Peki bu genelgede kimler vardır?

 TÜRK RİCAL

Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, Başbakan, eski cumhurbaşkanları, Cumhuriyet Senatosu eski başkanları, Millet Meclisi ve TBMM eski başkanları, eski başbakanlar, cumhurbaşkanlığı eski konsey üyeleri, Genelkurmay Başkanı, ana muhalefet partisi başkanı, bakanlar kurulu üyeleri, eski bakanlar, yüksek yargı organlarının başkanları ve üyeleri (Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Uyuşmazlık Mahkemesi), Sayıştay başkanı ve üyeleri, kuvvet komutanları, general ve amiraller, Yüksek Öğretim Kurulu başkanı ve üyeleri, TBMM başkanvekilleri, katip üyeleri, idare amirleri, TBMM’de grubu bulunan siyasi partilerin genel başkanları ve TBMM üyeleri, TBMM eski üyeleri, cumhurbaşkanlığı genel sekreteri, başbakanlık müsteşarı, TBMM genel sekreteri, Diyanet İşleri Başkanı, müsteşarlar, TC Merkez Bankası başkanı, AB Genel Sekreteri, Sermaye Piyasası Kurulu başkanı, Rekabet Kurulu başkanı, Telekomünikasyon Kurulu başkanı, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu başkanı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu başkanı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu başkanı, Kamu İhale Kurumu başkanı, Tütün ve Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkiler Düzenleme Kurulu başkanı, Şeker Kurulu başkanı, Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği yönetim kurulu başkanı, Sosyal Güvenlik Kurumu başkanı, cumhurbaşkanlığı baş danışmanları, başbakan baş müşavirleri, müsteşar yardımcıları, cumhurbaşkanlığı ve TBMM genel sekreter yardımcıları, devlet ya da vakıf üniversiteleri rektörleri, büyükelçiler, valiler, emniyet genel müdürü, büyükşehir belediye başkanları, Devlet Denetleme Kurulu başkanı, Yüksek Denetleme Kurulu başkanı, Başbakanlık Teftiş Kurulu başkanı, bakanlık teftiş kurulları başkanı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu başkanı, Toplu Konut İdaresi başkanı, Özelleştirme İdaresi başkanı, GAP İdaresi başkanı, Devlet Personel başkanı, genel müdürler, Devlet İstatistik Enstitüsü başkanı, Türk Standartları Enstitüsü başkanı, TÜBİTAK başkanı, TÜBA başkanı, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu başkanı, TC Merkez Bankası başkan yardımcıları, devlet sanatçıları, İstiklal Madalyası sahipleri, hükümeti temsilen yurt dışına giden heyetler, DİSK, HAK-İŞ, TESK, TİSK ve TÜRK-İŞ konfederasyonları genel başkanları, yukarıda belirtilen görevlerden emekli olanlar, Türkiye Barolar Birliği başkanı, toplu görüşme yapma yetkisine sahip memur sendikalarının bağlı oldukları konfederasyon genel başkanları,

YABANCI RİCAL

Yabancı devlet ve hükümet erkanı, uluslararası kuruluşların başkanları ve başkan yardımcıları, genel sekreterleri (BM, UNESCO, NATO, Avrupa Konseyi, IMF, RCD), NATO baş komutanı, NATO Güney Avrupa Baş Komutanı, kuvvet komutanları ve ordu komutanları, dini liderler, Türkiye’ye resmi ve özel temaslar için gelen önemli iş adamları ile askeri ve sivil heyetler.”

Genelgede ismi olmadığı halde VIP kullanabilen yolcular var mıdır?

Genelgede ismi olmadığı halde, tarih bazlı olarak VIP geçiş hakkı verilen yolcular vardır. Bu yolcular VIP yolcu statüsünde olmayıp (bakan, milletvekili, genel müdür vb.) sadece verilen izin havalimanı VIP terminalini kullanabilen yolculardır. Bu yolcuların VIP terminalinden geçiş onayı yine T.C. Başbakanlığı tarafından verilmektedir. Ayrıca bu onay, havalimanı Mülki İdare Amiri’nin bilgisi dahilindedir.

Peki VIP geçiş hakkı verilen bu yolcular kimlerdir?

Ülke sınırları içerisinde gerçekleşecek uluslararası ya da yerel bir toplantı için yurtdışından gelen heyetler (ISEDAK toplantısı, Sağlık Bakanlığı Heyeti, Çevre Bakanlığı Heyeti vb.)

Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık Misafirleri (Şehit aileleri vb.)

Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı, Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyeleri

TAV Yönetim Kurulu Başkanı

Tek başına seyahat eden bakan ya da milletvekili çocukları

Taşıdıkları güvenlik silahları, önemli evraklar sebebiyle Cumhurbaşkanı ve Başbakan korumalarıdır.