Gülaçtı Şen

Operation Control Center – Buşra ERCAN

2010 yılında tanıştığım ve 2011 yılında Türk Hava Yolları Hotel Desk biriminde yaklaşık iki yıl birlikte çalıştığım arkadaşım Buşra Ercan ile Atatürk Havalimanı’nda buluştuk. Havayolu şirketinin tüm operasyonunun yönetildiği ve alanda çalışan ilgili personellerin de aslında tam olarak bilmediği OCC – Operation Control Center (Operasyon Kontrol Merkezi) hakkında konuştuk.

08.02.2017 – Atatürk Havalimanı

Merhaba. Bize biraz kendinizden bahsedebilir misiniz?

1 Ocak 1989 İstanbul doğumluyum. Eskişehir Anadolu Üniversitesi İktisat Bölümü Fakültesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri ilişkileri Bölümü mezunuyum. 2009 yılından beri Atatürk Havalimanı’nda Yolcu Hizmetleri Memuru olarak Türk Hava Yolları’na hizmet veriyorum.

 Yolcu Hizmetleri Memuru olarak çalışmaya nasıl başladınız?

2008 yılında üniversite birinci sınıf öğrencisiydim. Türk Hava Yolları’nın üniversite öğrencilerine yönelik yarı zamanlı iş ilanını gördüm ve başvuruda bulundum.

Bu iş ilanından nasıl haberdar olmuştunuz?

Aslında bunun uzun bir hikâyesi var. Küçükken hep hostes olmak istediğimi söylerdim. Sürekli havacılıkla ilgili yazıları okur, iş ilanlarını takip ederdim. Hatta ilk başvurum, Türk Hava Yolları’nın kabin memurluğu ilanıydı. Bu ilanının gerekli evraklar listesini hazırlayıp, büyük bir heyecanla Türk Hava Yolları ilgili birimine gittim. Ancak evraklarım kabul edilmedi. Çünkü 17 yaşındaydım ve ilanda 18 yaş sınırı vardı. Bunu bildiğim halde şansımı denedim; ama olmadı. Çok üzülmüştüm; hatta 18 yaşına girmeme bir iki ay kaldığını bile söyledim. Görevli bayan ilanlarını takip etmemi, daha sonra tekrar başvuru yapmamı söyledi.

Siz de sonrasında tekrar başvuru yaptınız.

Havacılık ile ilgili ilanları takip ediyordum. Havacılık sektörü için İngilizce’nin çok önemli olduğunu öğrenmiştim. İngilizce kursuna yazıldım. Yabancı hocalarımla aktif olarak İngilizce konuştum. Kursta personel ilanı verildiğinde başvuru yaptım. İngilizce kursunda 10 ay kadar bir iş hayatım oldu. Tabi İngilizce’yi daha iyi öğrendim. Bu süreçte üniversiteye başlamıştım. Türk Hava Yolları’nın yarı zamanlı iş ilanına başvurumun kabul edilmesi ile Yolcu Hizmetleri Memuru olarak, havalimanındaki çalışma hayatım başladı.

Yolcu Hizmetleri Memuru olarak havalimanında hangi bölümlerde çalıştınız?

2009 yılında Türk Hava Yolları’nda yarı zamanlı olarak çalışırken iç hatlarda check-in kontuarındaydım. 2010 yılında ise yeni kurulan Turkish Ground Service adlı yer hizmetleri şirketine geçiş yaptım. Bu şirkette yine Yolcu Hizmetleri Memuru olarak, Türk Hava Yolları için çalışmaya devam ettim. 2010 yılının nisan ayında İzlanda yanardağının patlamasıyla dış hatlar check-in kontuarına geçtim. Sorasında ise çok fazla birimde çalıştım. İç hatlar check-in kontuarı, dış hatlar check-in kontuarı, supervisor kontuarı, kabin ekibi check-in kontuarı, Amerika-Londra-Telaviv kontuarı sorumluluğu, bir yıldan fazla süre ile Denied Boarding, Hotel Desk ofisleri, dış hat arrival, dış hat CIP Bölümü, CIP kontuarı, CIP lounge, business ikram takipleri… Sonrasında şuan çalıştığım birim olan OCC (Operasyon Kontrol Merkezi) olarak sıralayabilirim.

Şuan çalışmakta olduğunuz OCC nedir, bize biraz açabilir misiniz?

OCC yani Operation Control Center (Operasyon Kontrol Merkezi) havayolu şirketinin, havalimanındaki tüm operasyonun yönetildiği kontrol merkezidir. Havayolu şirketinde bir uçağın kalkışa hazırlandığı ve kalkış yaptığı ana kadar tüm operasyonunun yönetildiği, takip edildiği, olası aksaklıklarda gerekli işlemlerin yapıldığı birimdir.

Tüm operasyon derken hangi bölümleri söyleyebilirsiniz?

Bir uçağın alana iniş yaptığı anda bir sonraki uçuş için hazırlıklarına kadar olan tüm bölümleri sayabiliriz. Kabin temizlik işlemi, su ve tuvalet servisi hizmetleri, ikram yüklemeleri, sedye, özel yemek takipleri, transit yolcu takibi, kabin ekibi, harekât, boarding, anons, vize işlemleri, otobüsler, push-back operasyonu; şuan aklıma ilk gelenler bunlar. Tabi bunları ardı ardına sıralıyorum, bir boarding diyorum, bir harekat diyorum; ancak aslında bu bölümler kendi içlerinde de oldukça detayları olan, uzun uzun anlatılabilecek bölümlerdir. OCC de genel anlamıyla her birimden deneyimli personellerle süreçlerin takip edildiği, Türk Hava Yolları’ndan gelen talimatlarla işlemlerin yürütüldüğü, operasyonun eksiksiz olarak sürdürüldüğü, gerekli birimlere gerekli bilgilerin verildiği ve yönetildiği birimdir.

Türk Hava Yolları’ndan gelen talimatlar derken, bunu biraz açabilir misiniz?

Türk Hava Yolları’nın uçuş ile ilgili aldığı özel kararlarda, yapılması gerekenlerin talimatlarını OCC’de çalışan bizlere verir. Bizler de bu doğrultuda gerekli birimlerle iletişime geçerek operasyonu yürütürüz. Örnek olarak bir uçağın rötara girmesi durumunu ele alalım. Bir uçağın rötara girmesi kararında birçok faktör etkilidir. Diyelim ki Şikago uçağı geç geliyor ve bu uçakta 50 yolcu Saraybosna’ya da Kigali’ye seyahat ediyor. Bu uçaklar, Şikago transiti yolcular için rötara girecek mi, girmeyecek mi? Bu kararda, kışın kötü hava koşullarının sert geçtiği Saraybosna’nın hava durumu ve siyasi karışıklıkları olabilen Kigali’nin siyasi durumu çok önemli. Bu gibi sebepler uçağın rötar kararında etkilidir.

Bir diğeri de, diyelim ki Saraybosna ve Kigali uçuşları 5 ya da 10 dakikalık bir rötara girdi. Bu uçuşlarda görev alan kabin ekiplerinin mesai sürelerinin dolması durumu söz konusu olabilir. Yani 5 dakikalık bir rötar, kabin ekibinin mesai süresini aşacak ise, kabin ekibinin değiştirilmesi gerekir. Yeni bir ekibin oluşturulması süreci de vakit alacaktır. İşte tüm bu süreçte tarafımıza iletilen talimatlar uygulanmakta, ilgili birimlere haber verilmekte ve operasyon yürütülmektedir.

Siz, OCC’de Yolcu Hizmetleri Memuru olarak hangi işleri yapıyorsunuz?

OCC’de Yolcu Hizmetleri Memuru olarak altı kişi çalışıyoruz. Üç kişi operasyonu takip ederken, diğer üç kişi uçak ile ilgili gerekli düzenlemeleri yapıyor. Ben “editing” diye adlandırdığımız düzenleme bölümünde çalışıyorum. Bu bölümde;

• Teknik ile ilgili girişleri (teknisyenlerin, büyük gövdeli uçaklarda yedek kaptanın koltuğunun ayarlanması, görevli uçacak personeller var ise onların koltuklarının ayarlanması),
• Uçakta sedyeli yolcu seyahat edecekse, sedye kurulmaları, oksijen tüpü kullanan yolcular için bunların girişi ve takibi,
• İkram yüklemeleri (özel istekli yemekler vb.),
• Yolcuların özel talepleri (belirli bir yiyeceğe alerjisi olan yolcuların, bunu özel talep olarak belirtmeleri ile tarafımızca gerekli önlemlerin alınması vb.) gibi işlemleri yürütüyorum.

Peki OOC’de kimler çalışabilir? Yani alanla ilgili daha önce hiçbir tecrübesi olmayan, Sivil Havacılık Bölümü’nden mezun olmuş bir üniversite öğrencisi, OCC’de çalışabilir mi? Bu bölüm için teorik bilgiler yeterli midir?

Kesinlikle yeterli olduğunu düşünmüyorum. Sivil Havacılık Bölümü öğrencileri aldıkları eğitimlerle, diğer bölümlerde okuyan öğrencilerden daha kolay işe adapte olacaklardır. Ama OCC’nin ilgili birimlerinde en az 1 yıl çalışmaları gerektiğini düşünüyorum. Tabi bu süre kişinin işi kavramasına, öğrenmesine göre değişebilir. Ama havacılıkta hiçbir deneyimi olmayan birinin bu bölümde çalışmasının mümkün olmadığını düşünüyorum.

Son olarak neler söylemek istersiniz?

Havacılık sektörü benim için büyük bir tutku. İnanması güç olsa da 17 yaşımda THY kabin memuru alımı ilanına başvurdum. Şuan 28 yaşındayım ve hep severek çalıştım. Bu sektörde çalışanlar bilirler ki, bu iş sevilmeden yapılamaz. Sevmeden bu işi yapanlar da sektöre bir katkı sağlayamaz. Bu yüzden havacılık sektöründe yer almak isteyen kişiler, bu işin sevilerek yapıldığını bilmeliler. Hem kendileri için hem de sektörü geliştirmek için bu çok önemli.