Gülaçtı Şen

İstanbul Bilgi Üniversitesi Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Programı 2.sınıf öğrencisi Yasemin Akkuş, İngilizce ödevi için havacılık sektörü çalışanı ile röportaj yapmıştır. Daha önce çeşitli konularda çok kez faydalandığı yazılarımı okuyan Akkuş, sektörü merak edenler için çalışmasını yayınlamamı rica etti. Bu fikrin öncüsü olarak bende ‘Sizden Gelenler’ köşesi yaparak, kişilerin isimlerini de yayınlayarak bunu yayınlayacağımı belirttim. Ve işte ‘Sizden Gelenler’ köşesi için yayınladığım ilk çalışma aşağıdaki gibidir. Keyifli okumalar.

1. İş tanımınız tam olarak nedir? 

Hava Kargo’da Loadmaster olarak görev yapıyorum. Kargo uçaklarının emniyetli şekilde yüklenip boşaltılmasından sorumluyum. Ayrıca uçağa gelen, kargoya ve alınması gereken yakıta göre denge hesabı yapıp loadsheet hazırlayıp kaptana sunuyorum.

2. Ne kadar zamandır bu işi yapıyorsunuz? 

10 yıldır aktif olarak Loadmaster’lık görevini icra ediyorum.

3. Böyle stresli bir iş yaparken, stresinizi evde nasıl atıyorsunuz? 

Stres tanımı kişiye göre ve işin şekline göre değişir. İşinizi düzgün yapar kafanız rahat olursa stres de yaşamazsınız.  Benim rahatlığım işimi severek yapmak ve düzgün yapmak.

4. Korona virüs karantinası döneminde iş dışında ne yapmaya başladınız? 

İş dışında amatör olarak bahçe düzenleme işlerini yaptım. Evliyim, eşimle ve çocuklarımla hobi bahçemde sebze yetiştirmeye zaman ayırıyoruz. Bu da beni rahatlatıyor.

5. Bu mesleği nasıl seçtiniz? 

Mesleği tesadüf olarak seçtim. Başka bir firmaya başvuru yapmıştık; ancak anlaşamamıştık. Sonrasında tesadüfî bir şekilde ULS kargoya yolum düştü. Gittiğimde istihdam eksikliği vardı ve alım oluyordu. O anda işe girdim ve başladım.

6. Havacılıkta kriz yönetimi çok önemlidir. Krizlerin üstesinden gelmek için özel bir yönteminiz var mı? 

Havacılıkta kriz yönetimi başlı başına bir ders ve tez konusudur, diyebilirim. Bunu başarabilen işini düzgün yapar ve stres yaşamaz. Eğer işi gerçekten iyi biliyorsanız ve kontrol sizde ise kriz yaşamanız çok düşüktür. Ama yine de bir şeyler yaşanıyor ise orada görevimiz devreye girmektir. Ben bunun için işe başlamadan önce kendime mutlaka üç ayrı senaryo çizerim.

1. Her uçuş öncesi olması gerekenden en az yarım saat önce uçak altında olurum ki olası bir sıkıntı olursa bunu anında çözebileyim.  
2. Yükleme planımı mutlaka iki tane yaparım. Biri yazılı verdiğim yükleme planıdır. Diğeri kafanda duran ve olası yaşanacak duruma göre devreye koyabileceğim plandır.
3. Ve en önemlisi çalışan kişilere değer veririm, adil davranırım. Böylece onlar da bunu bilerek işlerini yapabilsin ve iş düzgün ilerleyebilsin.

7. Bulunduğunuz işletmede yöneticilerin çalışanlarla iletişimi nasıldır? Daha doğrusu iletişim nasıl iletlemektedrir?

Yöneticilerin uçuş personelleri ile çok fazla iletişimi yoktur. Yönetici ile biz çalışan bir iletişime geçtiysek eğer, yürütülen işlerde sorun var demektir.  Bizler işimizi yapıp yani uçuşu emniyetli şekilde icra edip, evimize gideriz. Çözemediğimiz konular varsa, bir üst şefimize bildiririz.

8. Havacılık endüstrisinde olmasaydınız, hangi mesleği seçerdiniz?

Havacılık sektöründe olmasaydım öğretmenlik yapardım. Çünkü öğretmenlik benim asıl mesleğim. Bu yüzden büyük ihtimalle öğretmen olurdum.

9. Havacılık endüstrisinde uzman olmak kaç yıl sürer?

Havacılıkta uzman olmak ya da uzmanlaşmak belli bir süreye tabi değildir. Kişisel olarak fikrim, ‘ben uzman oldum’ demek yanlıştır. Çünkü havacılıkta öğrenmek hiç bitmez ve her gün yeni bir şeyler öğrenirsiniz. Zaten mesleğin kendisi böyledir, öğrenmeye hep açık olmalısınızdır. Ben öğrendim uzman oldum dediğinizde sektördeki göreviniz bitmiştir. Sonunda mutlaka olumsuz şeyler yaşarsınız. Tabi bu, benim kişisel düşüncelerimdir.

10. Para kazanmanın daha kolay bir yolunu bulursanız havacılıktan vazgeçer misiniz? 

Çok ilginç bir soru gerçekten. Günümüz Türkiye’sinde o kadar çok insan fark ettim ki az çalışıp çok para kazanmak derdindedir. Bunu bir türlü anlamlandıramadım. Hangi işi yaparsanız yapın, önemli olan işinizi düzgün yapmaktır. Zaten sonrasında para kesinlikle kaçınılmaz olacaktır. İnsanlar bunu fark edemedikleri için ya da çaba göstermek istemedikleri için bu kısmı atlayıp direkt paraya odaklanıyorlar. Ve görüyoruz ki birçoğu da başarısız oluyor. Emek verdiğiniz bir işi yapıyorsanız, zaten kazanırsınız. Ben, hangi sektörde olursa olsun, kolay yoldan para kazanmanın olmadığını düşünüyorum. Böyle bir şeyi kendim için de asla düşünemem.

11. Corona Virüsü’nün Türkiye’de havacılığa etkisinin sonuçları nasıl oldu?

Corona Virüs birçok sektörde oluğu gibi havacılık sektörünü de olumsuz etkiledi. Uçuşların iptal edilmesiyle etkileri çok fazla oldu. Ancak hava kargo taşımacılığında büyük artış oldu. Kargo uçuşlarının sayıları arttı. Dolayısıyla mesleğimde yoğun bir döneme geçiş yapmış oldum. Virüs, havacılıktaki yolcu taşımacılığını ciddi anlamda olumsuz etkiledi; ancak kargo taşımacılığını olumlu etkilediğini söylemek mümkündür. Son verilere göre Turkish Cargo’da %6 büyüme gerçekleştirdi. (Dünya çapında yayınlanan bir oran)

12. Üniversitede havacılık bölümünde okuyan bir öğrenci, iyi bir havacı olmak için ne yapmalıdır? 

Havacılık öğrencisi sektörde yer almak istiyorsa;

• Dil bilgisine önem vermeli, dil öğrenmelidir.
• Mutlaka staj yapmalı. (Gerekirse okuduğu zaman, ücret almadan çalışmayı teklif etmelidir.)
• İmkânı varsa yurtdışına çıkıp kendini geliştirmelidir. Hem sektörü hem Türkiye’yi değerlendirmek için yurtdışına gitmek önemli bir deneyimdir.
• Korkmamalı. (İş başvurusuna Staj başvurusuna mutlaka bizzat gitmeli ve özgeçmişini elden teslim etmelidir. Kendini kısa ve net bir şekilde ifade etmeli. Kısaca ne istediğini bilmelidir.

13. Havacılık gibi yoğun bir işte çalışanlar sosyal hayatlarında nasıl zaman geçirirler? Siz sosyal hayatınızda neler yapıyorsunuz?

Sosyal hayat konusu önemli. Evliyim iki çocuğum var. Bu sektörde çalıştığımızda bazı şeylerden mahrum kalabiliriz; ama diğer sektörlerde çalışanlar vakitlerinin 8-10 saatini evde değil, işlerinde geçirirler. Dolayısıyla sadece havacılık çalışanları değil, herkes bazı şeylerden mahrumdur. Bu şekilde yaşamayı öğrendiğinizde, zaten kendinize, ailenize, sosyal hayatınıza zaman ayırırsınız. Havacılıkta sadece evden işe, işten eve ya da uçuştan eve, evden uçuşa yaşarsanız sıkıntı yaşayabilirsiniz. Elbette ilgilendiğiniz başka bir alanın, hobinin olması gerekir. Ya da işinizi hobi olarak düşünüp, çalışabilirsiniz. Nitekim uçuştan örnek vermişken, çalışanların vakit buldukça turistik gezi yaptıkları ortadadır. Ben de işimi hobi olarak yapıyorum. Zevkle yaptığım, her gün öğrendiğim bir hobi gibi… Hayatımda eşim ve çocuklarımla evimizin bahçesinde vakit geçirmeyi çok seviyoruz. Çocuklarımızın öğrenmesini, gelişmesini amaçlıyoruz. Yarışı değil, yaşam şeklini öğretiyoruz.

14. Havacılığın en sevdiğiniz yönü nedir?

Hiç düşünmediğim bir şeyi sordunuz. Birçok seminere gittim, böyle bir soruyla karşılaşmadım. Ben havacılıkta hayal ederek, Loadmaster olmak istiyorum diye başlamadım. Tesadüfen bu meslekteyim, durumum biraz farklı. Bu yüzden seminerlere katıldığımda öğrencilere hep şunu söylüyorum; “Ben yaparsam herkes yapar… Sektörde benim işim yok, gelin beni yerimden edin.” Tabi herkes gülüyor. Açıkçası doğruyu söylüyorum. Ben havacılığı sonradan öğrendim. İşe başlama mülakatımda şöyle söyledim; “Bir gün eğer ben bu işi öğrendim dersem beni o gün işten atın.” Hemen nedenini sordular. Şöyle cevap verdim: “Dün Telaviv uçuşu yaptım. Yarın yine Telaviv uçuşu olsa yapacağım. Hatta 10 uçuş arka arkaya Telaviv uçuşu olsa, bu uçuşlar hiçbir zaman aynı olmayacaktır. Bu yüzden ben Telaviv’i biliyorum diyemem.” Biz sürekli öğreniyoruz. Elbette tecrübe de çok önemli, ancak bu meslekte tam olarak her şeyi bildiğinizi, olduğunuzu söyleyemezsiniz. Bunun en güzel örneğini şuan Corona Virüsü sürecinde yaşıyoruz.

15. Bu mesleği Türkiye dışında yapsaydınız, hangi ülkede yapmak istersiniz?

Açıkçası şuan Türk Hava Yolları böyle bir seçenek sunuyor. Ben istemedim. Başvuran arkadaşlarım var. Saygı duyuyorum herkesin kendi tercihidir. Bazıları bunu para için, bazıları farklı ülkelerde yaşamak için, bazıları da çocuklarının geleceği için istediklerini söylüyor. Ama ben öyle düşünmüyorum. Ben bulunduğum ülkede her şeye sahip olduğumu düşünüyorum. Mutlu olduğun insanlar yanımdaysa nerede olduğun önemli değil, bunu 10 yıl içinde gözlemledim ve yaşadım. O yüzden ikinci bir ülke ya da alternatif bir ülke hiç düşünmedim.

 Ropörtaj Veren: Emrah Köylü 

 Ropörtör: Yasemin Akkuş